Informacja za rok 2002
Informacja o działalności
Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim
za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2002 roku
I. Zagadnienia ogólne
Podstawę prawną działania Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim stanowi ustawa z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) oraz rozporządzenia wydane w oparciu o delegacje ustawowe.
Zgodnie z wyżej wymienioną ustawą samorządowe kolegia odwoławcze są organami wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, właściwymi do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub do stwierdzania nieważności decyzji w trybie uregulowanym przez przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.). Kolegium orzeka również w innych sprawach na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
W 2002 r. Kolegium orzekało najczęściej w sprawach z zakresu: pomocy społecznej, podatków i opłat lokalnych, podatku rolnego i podatku leśnego, zagospodarowania przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, dodatków mieszkaniowych, ruchu drogowego i dróg publicznych, rolnictwa i leśnictwa, ochrony środowiska i ochrony przyrody, prawa wodnego, zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, działalności gospodarczej, dostępu do informacji publicznej.
Obszar właściwości miejscowej Kolegium obejmuje, zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1999 r. w sprawie obszarów właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. Nr 13, poz. 115), powiaty: bełchatowski, opoczyński, piotrkowski, radomszczański, tomaszowski oraz miasto na prawach powiatu - Piotrków Trybunalski, wraz z gminami objętymi tym obszarem.
Rozstrzygając sprawy indywidualne w składach trzyosobowych, Kolegium związane jest wyłącznie przepisami obowiązującego prawa.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze jest państwową jednostką budżetową.
Wykonanie budżetu państwa w części 86/59 przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim za rok 2002 było przedmiotem kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, która - podobnie jak przy kontroli za rok 2001 - nie stwierdziła w tym zakresie żadnych nieprawidłowości.
II. Obsada kadrowa Kolegium
A. Członkowie Kolegium:
Członkostwo kolegium ma charakter etatowy lub pozaetatowy.
Zgodnie z uchwałą Zgromadzenia Ogólnego z dnia 18 grudnia 2000 r. normatywna liczba członków Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim wynosi 20 członków.
Faktyczna obsada Kolegium na dzień 1 stycznia 2002 r. wynosiła 18 członków, w tym: 7 etatowych (z prezesem i wiceprezesem) i 11 członków pozaetatowych.
Na koniec roku obsada ta zmniejszyła się o 3 pozaetatowych członków Kolegium: członkostwo jednego (mgr. inż. budownictwa) ustało z dniem 19 sierpnia 2002 r. z powodu jego śmierci, zaś dwóch członków (sędziów) zostało odwołanych przez Prezesa Rady Ministrów z dniem 31 grudnia 2002 r. w związku z ich rezygnacją z pełnionych funkcji.
Na koniec 2002 roku w Kolegium pozostało 15 członków, w tym: 7 etatowych (z prezesem i wiceprezesem) i 8 pozaetatowych.
Ilość członków etatowych posiadających wykształcenie: | |||
wyższe prawnicze: 6 | wyższe administracyjne: 1 | ||
w tym ilość osób posiadających uprawnienia do ubiegania się o stanowisko: - sędziego sądu administracyjnego: 6 - referendarza: 6 | |||
Ilość członków pozaetatowych posiadających wykształcenie: | |||
wyższe prawnicze: 2 | wyższe administracyjne: 5 | wyższe inne: budowlane - 1 | |
w tym ilość osób posiadających uprawnienia do ubiegania się o stanowisko: - sędziego sądu administracyjnego: 2 - referendarza: 2 | |||
B. Biuro Kolegium:
Biuro Kolegium składa się z 8 osób, w tym: kierownik biura, główny księgowy, 1 starszy inspektor, 4 inspektorów i 1 pracownik obsługi.
III. Lokal i wyposażenie Kolegium
Siedziba Samorządowego Kolegium Odwoławczego mieści się w Piotrkowie Trybunalskim przy ul. J. Słowackiego nr 19, w budynku stanowiącym własność komunalną, pozostającym w zarządzie Towarzystwa Budownictwa Społecznego. W budynku tym mają również swoje siedziby Straż Miejska oraz Referat Zarządzania Kryzysowego i Obrony Urzędu Miasta. Zgodnie z umową najmu Kolegium zajmuje lokal o łącznej powierzchni użytkowej 241,86 m2 (z korytarzami wspólnymi z pozostałymi użytkownikami budynku). W 2002 r. wymieniona została przez właściciela budynku instalacja wodno - kanalizacyjna. Stan techniczny starej instalacji był przyczyną licznych i dotkliwych w skutkach dla Kolegium awarii. O wymianę tej instalacji Kolegium zabiegało od 1996 r.
W związku z wymianą instalacji wodno - kanalizacyjnej niezbędne było przeprowadzenie remontu trzech pokoi biurowych i dwóch sanitariatów Kolegium oraz pomalowanie 2 korytarzy bocznych (na parterze i piętrze budynku), które zostały zniszczone podczas wymiany instalacji. Prace te wykonano ze środków budżetowych Kolegium. Natomiast ze środków budżetu miasta wyremontowane zostały sanitariaty użytkowane przez Straż Miejską i ww. Referat Urzędu Miasta. W ten sposób poprawiły się warunki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz estetyka pomieszczeń.
IV. Statystyka spraw
A. Liczba spraw ujętych w ewidencji ogółem w roku objętym informacją - 1.533
- w tym spraw :
1) pozostałych z roku poprzedzającego okres objęty informacją - 93
2) wpływ spraw w roku objętym informacją - 1.440
B. Rodzaje spraw ujętych w ewidencji w roku objętym informacją :
1. Liczba spraw administracyjnych - 1.231
Lp. | Określenie rodzaju sprawy | Ilość spraw |
1. | objętych proceduralnie przepisami Ordynacji podatkowej (dot. podatków i opłat lokalnych, podatku rolnego, leśnego, opłaty skarbowej itd.) | 282 |
2. | działalności gospodarczej | 6 |
3. | zagospodarowania przestrzennego | 165 |
4. | pomocy społecznej | 387 |
5. | dodatków mieszkaniowych | 100 |
6. | gospodarki nieruchomościami, w tym : - scalenia 2 | 113 |
7. | ochrony środowiska i ochrony przyrody | 25 |
8. | odpadów | 7 |
9. | prawa wodnego | 15 |
10. | rolnictwa i leśnictwa | 31 |
11. | zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych | 21 |
12. | ruchu drogowego | 46 |
13. | dróg publicznych | 5 |
14. | dostępu do informacji publicznej | 2 |
15. | egzekucji administracyjnej | 8 |
16. | inne, pozostałe | 18 |
2. Liczba spraw z zakresu aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste - 5 2
3. Sprawy nie podlegające rozstrzyganiu w trybie decyzji lub postanowień, w tym skargi i wnioski rozpatrywane w trybie K.p.a. - 250
V. Liczba rozstrzygnięć administracyjnych Kolegium
A. Liczba spraw rozstrzygniętych ogółem w roku objętym informacją - 1.376
B. Liczba spraw pozostałych do rozstrzygnięcia na koniec roku - 105
C. Sposób rozstrzygnięcia:
|
Określenie rodzaju rozstrzygnięcia |
Ilość spraw | |||
|
|
835 | |||
| - decyzje utrzymujące w mocy zaskarżone decyzje (art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. oraz art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej) |
319 |
| ||
- decyzje zmieniające decyzje organu I instancji i orzekające co do istoty sprawy oraz uchylające decyzje organu I instancji i umarzające postępowanie (art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. oraz art. 233 § 1 pkt 2a Ordynacji podatkowej) |
120 | ||||
- decyzje uchylające decyzje organu I instancji w całości i przekazujące sprawy do ponownego rozpatrzenia, jeżeli decyzja organu I instancji została wydana z naruszeniem przepisów art. 240 lub 247 Ordynacji podatkowej (art. 233 § 1 pkt 2b Ordynacji podatkowej) |
19 | ||||
- decyzje uchylające decyzje organu I instancji i przekazujące sprawy do ponownego rozpatrzenia (art. 138 § 2 K.p.a. oraz art. 233 § 2 Ordynacji podatkowej) |
355 | ||||
- decyzje odmawiające stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznych (art. 156 - 158 K.p.a. oraz art. 247 - 251 Ordynacji podatkowej) |
5 | ||||
- decyzje stwierdzające nieważność decyzji organu I instancji oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa (art. 156 - 158 K.p.a. oraz art. 247 - 251 Ordynacji podatkowej)
|
17
| ||||
2. |
sprawy rozstrzygnięte w inny sposób, w tym : |
521 | |||
| - stwierdzenie niedopuszczalności odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania (art. 134 K.p.a. oraz art. 228 Ordynacji podatkowej) |
60 |
| ||
- zawieszenie postępowania (art. 97 i 98 K.p.a. oraz art. 201 i 204 Ordynacji podatkowej) |
1 | ||||
- umorzenie postępowania odwoławczego (art. 138 § 1 pkt 3 K.p.a. oraz art. 233 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej) |
20 | ||||
- odmowa wznowienia postępowania (art. 149 § 3 K.p.a. oraz art. 242 § 3 Ordynacji podatkowej) |
1 | ||||
- odmowa wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji (art. 157 § 3 K.p.a. oraz art. 249 § 3 Ordynacji podatkowej) |
11 | ||||
- decyzje wydane po wznowieniu postępowania tj. odmawiające uchylenia decyzji, uchylające i rozstrzygające o istocie sprawy oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa (art. 151 K.p.a. oraz art. 245 Ordynacji podatkowej) |
0 | ||||
3. | postanowienia wydane w wyniku rozpatrzenia zażaleń na bezczynność organu, w tym :
|
20 | |||
| uznające zażalenia za uzasadnione | 9 |
|
VI. Liczba orzeczeń w sprawie opłat za użytkowanie wieczyste,ogółem - 39
A. Charakterystyka orzeczeń :
Lp. | Sposób załatwienia wniosków | Ilość spraw |
1. | oddalenie wniosku | 27 |
2. | ustalenie wypowiedzenia za uzasadnione w mniejszej wysokości i ustalenie opłaty | 0 |
3. | ugoda | 7 |
4. | stwierdzenie uchybienia terminu do złożenia wniosku | 0 |
5. | umorzenie postępowania | 5 |
6. | stwierdzenie bezpodstawności (nieskuteczności) wypowiedzenia | 0 |
B. Liczba wniesionych sprzeciwów od orzeczeń Kolegium - 2
C. Liczba spraw pozostałych do rozstrzygnięcia przez Kolegium - 11
VII. Liczba decyzji i postanowień Kolegium zaskarżonych w roku objętym informacją do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ogółem - 121
- wskaźnik zaskarżalności w stosunku do ogólnej liczby podjętych rozstrzygnięć podlegających zaskarżeniu - 12 %
VIII. Liczba skarg na bezczynność Kolegium skierowana do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ogółem - 1
IX. Liczba skarg uwzględnionych przez Kolegium we własnym zakresie
w trybie art. 38 ust. 2 ustawy o NSA,ogółem - 2
X. Liczba spraw rozpoznanych w roku objętym informacją przez Naczelny Sąd
Administracyjny,ogółem - 106
A. Rozstrzygnięcia Sądu dotyczące skarg na decyzje (postanowienia) Kolegium :
Lp. | Sposób załatwienia skarg | Ilość spraw |
1. | odrzucenie skargi | 27 |
2. | oddalenie skargi | 51 |
3. | uchylenie decyzji lub postanowienia | 9 |
4. | stwierdzenie nieważności decyzji lub postanowienia | 2 |
5. | stwierdzenie niezgodności z prawem decyzji lub postanowienia | 0 |
6. | umorzenie postępowania | 16 |
B. Rozstrzygnięcia Sądu dotyczące skarg na bezczynność Kolegium :
Lp. | Sposób załatwienia skarg | Ilość spraw |
1. | odrzucenie skargi | 1 |
2. | oddalenie skargi | 0 |
3. | zobowiązanie do dokonania czynności, wydania aktu | 0 |
4. | umorzenie postępowania | 0 |
XI. Informacje dodatkowe
A. WNIOSKI WYNIKAJĄCE ZE STATYSTYKI SPRAW
Analiza statystyki spraw pozwala na sformułowanie następujących wniosków:
1. Wpływ spraw w 2002 r. utrzymywał się na poziomie roku 2001. Łącznie Kolegium miało do rozpatrzenia 1.533 sprawy (128 średnio miesięcznie). Najwięcej spraw wpłynęło z zakresu pomocy społecznej (387) oraz podatków i opłat lokalnych (282). W porównaniu z rokiem 2001 wzrosła liczba spraw z zakresu dodatków mieszkaniowych (o 50 %) oraz z zakresu zagospodarowania przestrzennego (o 11%).
2. Wskaźnik skuteczności wnoszonych do Kolegium odwołań i zażaleń wyniósł w 2002 r. 61%. Oznacza to, że średnio na 100 rozpatrzonych przez Kolegium środków zaskarżenia - 61 było uwzględnionych, choć nie zawsze z przyczyn podniesionych przez skarżących.
3. W roku 2002, podobnie jak w latach ubiegłych, udało się utrzymać jednolitość i wysoki poziom orzecznictwa Kolegium. W 2002 r. zaskarżono do Naczelnego Sądu Administracyjnego 121 decyzji i postanowień Kolegium. Wskaźnik zaskarżalności, w stosunku do ogólnej liczby wydanych przez Kolegium orzeczeń podlegających zaskarżeniu wynosił 12 %. Spośród rozpatrzonych w tym okresie 106 skarg na orzeczenia Kolegium, Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił 11 skarg.
B. DZIAŁALNOŚĆ POZAORZECZNICZA KOLEGIUM
W roku 2002 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim odbyło trzy Zgromadzenia Ogólne.
Przedmiotem Zgromadzenia Ogólnego w dniu 18 marca 2002 r. było przyjęcie informacji o działalności Kolegium w 2001 r. oraz rozpatrzenie wniosku składu orzekającego o wystąpienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniem prawnym, od odpowiedzi na które zależy rozstrzygnięcie sprawy dotyczącej odmowy zwrotu nadpłaty podatku od nieruchomości. W sprawie tej Kolegium w pełnym składzie podjęło uchwałę zawierającą pytanie prawne następującej treści:
Czy określenie "administracja samorządu terytorialnego" użyte w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84) oznacza także jednostki organizacyjne samorządu województwa?
Uchwałą sygn. akt FPK 1/02 z dnia 24 czerwca 2002 r. Naczelny Sąd Administracyjny udzielił następującej odpowiedzi na przedstawione pytanie prawne:
Określenie "administracja samorządu terytorialnego", użyte w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84) obejmuje także wojewódzki zarząd dróg.
Przedmiotem Zgromadzenia Ogólnego w dniu 22 maja 2002 r. było rozpatrzenie wniosków składów orzekających o wystąpienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniami prawnymi w sprawach dodatków mieszkaniowych.
W pierwszej sprawie Kolegium w pełnym składzie podjęło uchwałę zawierającą pytania prawne następującej treści:
1. Czy do wydatków, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz. 734), poniesionych przez osobę uprawnioną do dodatku mieszkaniowego, wlicza się także wydatki stanowiące podstawę obliczenia ryczałtu na zakup opału na zasadzie § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. Nr 156, poz. 1817), czy też wyłącznie wydatki wymienione w ust. 3 - 6 art. 6 ustawy?
2. Czy przy obliczaniu na podstawie art. 5 ust. 4 cyt. ustawy wydatków na normatywną powierzchnię zajmowanego lokalu mieszkalnego, uwzględnia się wydatki stanowiące podstawę obliczenia ryczałtu na zakup opału w rozumieniu § 3 powyższego rozporządzenia?
Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale sygn. akt OPK 24/02 z dnia 16 września 2002 r. odmówił udzielenia odpowiedzi na przedstawione pytania prawne.
W drugiej sprawie uchwała Kolegium zawierała następujące pytania prawne:
1. Czy przez pojęcie "wydatki ponoszone na lokal" użyte w art. 6 ust. 9 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz. 734) należy rozumieć wyłącznie wydatki, o których mowa w art. 6 ust. 3 - 6, uszczegółowione w § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. Nr 156, poz. 1817) w wysokości 90 % jak stanowi ust. 2 § 2, łącznie z wydatkami na zakup opału obliczanymi w sposób ryczałtowy stosownie do § 3 tego rozporządzenia?
2. Czy przez pojęcie "faktyczne wydatki ponoszone za lokal mieszkalny", użyte w art. 6 ust. 10 ustawy o dodatkach mieszkaniowych, w odniesieniu do lokali, których powierzchnia jest mniejsza lub równa normatywnej powierzchni, należy rozumieć wyłącznie wydatki, o których mowa w art. 6 ust. 3 - 6 ustawy i § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie dodatków mieszkaniowych, w wysokości potwierdzonej przez zarządcę domu, wraz z wydatkami na zakup opału w postaci równoważników, których wysokość podlega obliczeniu stosownie do § 3 cyt. rozporządzenia, czy też wszystkie wydatki gospodarstwa domowego ponoszone za lokal w rzeczywistej i udokumentowanej wysokości?
Uchwałą sygn. akt OPK 25/02 z dnia 16 września 2002 r. Naczelny Sąd Administracyjny odmówił udzielenia odpowiedzi na przedstawione pytanie prawne.
Przedmiotem Zgromadzenia Ogólnego Samorządowego Kolegium Odwoławczego w dniu 16 grudnia 2002 r. było rozpatrzenie wniosków składów orzekających o wystąpienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniami prawnymi w następujących sprawach:
1) dotyczącej określenia wysokości zaległości podatkowej w opłacie skarbowej oraz odsetek za zwłokę,
2) dotyczącej odmowy stwierdzenia nadpłaty opłaty skarbowej.
W sprawach tych Kolegium podjęło uchwały zawierające pytania prawne identycznej następującej treści:
Czy opłata za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, przewidziana w art. 111 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, z późn. zm.) w stanie prawnym obowiązującym do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 167, poz. 1372) jest równoznaczna z opłatą za zezwolenia w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 86, poz. 960 z późn. zm.)?
Sprawa jest w toku rozpatrywania w NSA.
W roku 2002, podobnie jak w latach poprzednich, Kolegium na bieżąco służyło pomocą pracownikom urzędów miast i gmin oraz starostw powiatowych z terenu objętego właściwością Kolegium, wyjaśniając wątpliwości interpretacyjne na tle załatwianych spraw.
Ponadto w 2002 r. Kolegium było współorganizatorem regionalnej konferencji samorządowych kolegiów odwoławczych z udziałem sędziów NSA.