Informacja

o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego

w Piotrkowie Trybunalskim w 2001 roku

 

Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) przedkładam roczną informację o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2001 roku.

 

1. Zagadnienia ogólne

 

Kolegium działa na podstawie ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.) oraz regulaminu organizacyjnego.

 

Kolegium jest organem wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego i Ordynacji podatkowej, wobec organów jednostek samorządu terytorialnego we wszystkich indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

 

W roku 2001 Kolegium orzekało najczęściej w sprawach z zakresu: pomocy społecznej, podatków i opłat lokalnych oraz zobowiązań podatkowych, ustalania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, opłat za użytkowanie wieczyste gruntów, gospodarki nieruchomościami, dodatków mieszkaniowych, rejestracji pojazdów, Prawa wodnego, ochrony środowiska, dróg publicznych, zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

 

W sprawach tych Kolegium w szczególności rozpoznawało odwołania od decyzji, zażalenia na postanowienia, żądania wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji wydawanych w pierwszej instancji przez organy jednostek samorządu terytorialnego. Poza sprawami rozstrzyganymi w drodze decyzji administracyjnych Kolegium rozstrzygało, na podstawie szczególnego umocowania w ustawie o gospodarce nieruchomościami, spory z wniosków użytkowników wieczystych o wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

 

Właściwość miejscowa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim w roku 2001 nie uległa zmianie. Zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1999 r. w sprawie obszarów właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. Nr 13, poz. 115) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim obejmuje powiaty: bełchatowski, opoczyński, piotrkowski, radomszczański, tomaszowski oraz miasto na prawach powiatu - Piotrków Trybunalski.

 

W roku 2001 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim odbyło trzy Zgromadzenia Ogólne.

Przedmiotem Zgromadzenia Ogólnego w dniu 28 lutego 2001 r. było rozpatrzenie dwóch wniosków składów orzekających o wystąpienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniami prawnymi, od odpowiedzi na które zależy rozstrzygnięcie spraw dotyczących:

• ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla projektowanej budowy garażu,

• przejęcia pokrywania należności mieszkaniowych samotnego żołnierza.

 

W pierwszej sprawie Kolegium w pełnym składzie podjęło uchwałę zawierającą pytanie prawne następującej treści:

 

Czy w sytuacji, gdy pomiędzy ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych pod rządami ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym (Dz. U. z 1989 r. Nr 17, poz. 99 z późn. zm.) zachodzi sprzeczność co do przeznaczenia terenów, przy ustaleniu, który z nich obowiązuje, zastosowanie ma reguła wykładni prawa lex posterior derogat legi priori, czy też zasada obowiązywania planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego wcześniej, wyrażona w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 z późn. zm.)?

 

Uchwałą sygn. akt OPK 9/01 z dnia 28 maja 2001 r. Naczelny Sąd Administracyjny odmówił udzielenia odpowiedzi na przedstawione wyżej pytanie prawne.

 

W drugiej sprawie uchwała Kolegium zawierała następujące pytanie prawne:

 

1. Czy pokrywanie należności mieszkaniowych żołnierzy samotnych w okresie odbywania przez nich czynnej służby wojskowej, określonych w art. 131 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1992 r. Nr 4, poz. 16 z późn. zm.) jest indywidualną sprawą rozstrzyganą w formie decyzji administracyjnej?

 

W razie odpowiedzi twierdzącej na postawione pytanie:

 

1. Czy obowiązek pokrywania należności, o których mowa w pytaniu pierwszym, dotyczy jedynie okresu od dnia złożenia wniosku przez uprawnioną osobę do dnia zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej?

 

W sprawie tej Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale sygn. akt OPK 10/01 z dnia 28 maja 2001 r. udzielił następującej odpowiedzi na przedstawione pytanie prawne:

 

Sprawa o pokrywanie należności mieszkaniowych żołnierza samotnego w okresie odbywania przez niego czynnej służby wojskowej, określonych w art. 131 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1992 r. Nr 4, poz. 16 z późn. zm.) nie jest indywidualną sprawą rozstrzyganą w drodze decyzji administracyjnej.

 

Ponadto w trakcie Zgromadzenia Ogólnego Kolegium w dniu 28 lutego 2001 r.:

1. przyjęto roczną informację o działalności Kolegium w 2000 r.,

2. wybrano członków komisji konkursowej powołanej w celu wyłonienia kandydatów na pozaetatowych członków Kolegium,

3. dokonano zmian w regulaminie organizacyjnym Kolegium,

4. wybrano komisję wyborczą powołaną dla przeprowadzenia wyboru kandydatów na prezesa Kolegium.

 

Przedmiotem Zgromadzenia Ogólnego Kolegium w dniu 21 marca 2001 r. był wybór kandydatów na prezesa Kolegium, natomiast w toku Zgromadzenia Ogólnego w dniu 18 kwietnia 2001 r. zaopiniowano kandydatów na pozaetatowych członków Kolegium wyłonionych przez komisję konkursową.

 

 

 

1. Obsada kadrowa Kolegium

 

1. Członkowie Kolegium:

 

Członkostwo kolegium ma charakter etatowy lub pozaetatowy.

 

Zgodnie z uchwałą Zgromadzenia Ogólnego z dnia 18 grudnia 2000 r. normatywna liczba członków SKO w Piotrkowie Trybunalskim wynosi 20 członków.

Faktyczna obsada Kolegium na dzień 31 grudnia 2001 r. wynosiła 18 członków, w tym 7 etatowych (z prezesem i wiceprezesem) i 11 pozaetatowych.

 

W lutym 2001 r. upływała kadencja Prezesa Kolegium, zaś w kwietniu 2001r. - kadencja 5 pozaetatowych członków Kolegium. Z dniem 1 marca 2001 r. Prezes Rady Ministrów odwołał 4 osoby z funkcji pozaetatowych członków Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim, w związku z rezygnacją tych osób z pełnionych funkcji.

 

Wobec rezygnacji z pełnionej funkcji i upływu kadencji pozaetatowych członków Kolegium zachodziła potrzeba ogłoszenia konkursu na kandydatów na pozaetatowych członków Kolegium i powołania nowych członków Kolegium. Konkurs taki ogłoszony został w marcu 2001 r. Spośród złożonych ofert komisja konkursowa przedstawiła Zgromadzeniu Ogólnemu Kolegium do zaopiniowania kandydatury 8 osób. Wszyscy przedstawieni kandydaci uzyskali pozytywną opinię Zgromadzenia Ogólnego Kolegium i powołani zostali z dniem 30 kwietnia 2001 r. przez Prezesa Rady Ministrów na pozaetatowych członków SKO w Piotrkowie Trybunalskim.

 

W 2001 roku odbyły się również wybory kandydatów na Prezesa Kolegium. Zgromadzenie Ogólne Kolegium w dniu 21 marca 2001 r. wybrało 2 kandydatów i wystąpiło z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o powołanie Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim spośród przedstawionych kandydatów.

Prezes Rady Ministrów z dniem 8 sierpnia 2001 r. powołał na stanowisko Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim na kolejną

6-letnią kadencję dotychczasowego Prezesa Kolegium Zofię Pabich.

 

2. Biuro Kolegium:

 

Zatrudnienie w biurze Kolegium na koniec 2001 r. nie uległo zmianie w porównaniu z rokiem 2000 i wynosiło 7 osób, w tym: kierownik biura, główny księgowy, 1 starszy inspektor i 4 inspektorów.

 

1. Lokal i wyposażenie Kolegium

 

Siedziba SKO w Piotrkowie Trybunalskim nadal mieści się w budynku przy ul. Słowackiego 19. W budynku tym mają również swoje siedziby: Straż Miejska oraz Wydział Zarządzania Kryzysowego, Ochrony Ludności i Spraw Obronnych Urzędu Miejskiego. Budynek jest własnością komunalną i pozostaje w zarządzie Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Zgodnie z umową najmu Kolegium zajmuje lokal o łącznej powierzchni użytkowej 241,86 m² (z korytarzami wspólnymi z innymi użytkownikami budynku).

 

W roku 2001 poprawiono estetykę 3 pokoi biurowych poprzez wymianę wykładziny podłogowej i malowanie ścian.

 

Nadal nie rozwiązanym problemem jest konieczność wymiany instalacji wodno - kanalizacyjnej. Stan techniczny tej instalacji jest przyczyną licznych i dotkliwych w skutkach awarii. W 2001 r. rozpoczęto prace związane z opracowaniem dokumentacji technicznej i należy oczekiwać, że wymiana instalacji wodno - kanalizacyjnej w budynku nastąpi w 2002 roku.

IV. Statystyka spraw

 

A. Liczba spraw ujętych w ewidencji ogółem w 2001 r. - 1.654

w tym:

- spraw pozostałych z 2000 r. - 91

- wpływ spraw w 2001 r. - 1.563

 

B. Rodzaje spraw ujętych w ewidencji w 2001 r.:

1. Liczba spraw administracyjnych - 1.325

w tym z zakresu:

a/ podatków i opłat lokalnych oraz zobowiązań

podatkowych - 324

b/ zagospodarowania przestrzennego - 147

c/ pomocy społecznej - 449

d/ spraw lokalowych i dodatków mieszkaniowych - 50

e/ gospodarki nieruchomościami - 106

f/ ochrony środowiska - 32

g/ zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych - 13

h/ innych, pozostałych - 204

 

 

 

2. Liczba spraw z zakresu aktualizacji opłat za użytkowanie

wieczyste

- 54

3. Sprawy nie podlegające rozstrzyganiu w trybie decyzji

lub postanowień, w tym skargi i wnioski rozpatrywane

w trybie K.p.a. - 275

 

C. Liczba rozstrzygnięć administracyjnych Kolegium

 

1. Liczba spraw rozstrzygniętych ogółem w 2001 r. - 1.508

 

1. Liczba spraw pozostałych do rozstrzygnięcia na koniec roku - 93

 

3. Sposób rozstrzygnięcia:

1) sprawy rozstrzygnięte merytorycznie w formie decyzji

i postanowień (tzn. w sposób pozwalający na ocenę

prawidłowości orzeczenia organu I instancji) ogółem: - 912

w tym:

 

a) pozytywnie oceniające rozstrzygnięcia organu I instancji,

tj. decyzje utrzymujące w mocy zaskarżone decyzje

(art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a.), decyzje odmawiające

stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznych

(art. 156 § 1 K.p.a.) - 317

b) negatywnie oceniające orzeczenia organu I instancji,

tj. decyzje wydane w trybie art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a.

(zmieniające decyzje organu I instancji oraz uchylające

decyzje organu I instancji i umarzające postępowanie) - 132

c) decyzje stwierdzające nieważność decyzji organu

I instancji (art. 156 § 1) oraz decyzje stwierdzające

wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem

prawa (art. 156 § 2 i art. 158 § 2 K.p.a.) - 18

d) decyzje uchylające decyzje organu I instancji

i przekazujące sprawy do ponownego rozpatrzenia

(art. 138 § 2 K.p.a.) - 445

 

2) Sprawy rozstrzygnięte w inny sposób, w tym. m.in.

stwierdzenie niedopuszczalności odwołania

oraz uchybienia terminu do wniesienia odwołania,

zawieszenie postępowania, umorzenie postępowania

odwoławczego, odmowa wznowienia postępowania

(art. 149 § 3 K.p.a.) i odmowa wszczęcia postępowania

w sprawie nieważności decyzji (art. 157 § 3 K.p.a.) - 581

3) Postanowienia wydane w wyniku rozpatrzenia zażaleń na

bezczynność organu - ogółem: - 15

 

- w tym uznające zażalenia za uzasadnione - 10

 

D. Liczba orzeczeń w sprawie opłat za użytkowanie wieczyste: - 46

 

1. Sposób załatwienia wniosków:

a) oddalenie wniosku - 23

b) ustalenie wypowiedzenia za uzasadnione

w mniejszej wysokości i ustalenie opłaty - 2

c) ugoda - 15

d) stwierdzenie uchybienia terminu do złożenia wniosku - 0

e) umorzenie postępowania - 1

f) stwierdzenie bezpodstawności (nieskuteczności)

wypowiedzenia - 2

g) w inny sposób - 3

 

2. Liczba wniesionych sprzeciwów od orzeczeń Kolegium - 4

 

 

E. Liczba decyzji i postanowień Kolegium zaskarżonych w 2001 r.

do Naczelnego Sądu Administracyjnego (skargi przekazane

przez Sąd do Kolegium) - ogółem: - 114

- wskaźnik zaskarżalności w stosunku do ogólnej liczby podjętych

rozstrzygnięć Kolegium podlegających zaskarżeniu - 7,5 %

 

F. Liczba skarg uwzględnionych przez Kolegium we własnym

zakresie w trybie art. 38 ust. 2 ustawy o NSA - ogółem: - 3

 

G. Liczba skarg rozpoznanych w 2001 r. przez Naczelny Sąd

Administracyjny - ogółem: - 82

Sposób załatwienia skarg przez NSA:

a) odrzucenie skargi - 21

b) oddalenie skargi - 45

c) uchylenie decyzji lub postanowienia - 4

d) stwierdzenie nieważności decyzji lub postanowienia - 1

e) stwierdzenie niezgodności z prawem decyzji lub postanowienia - 0

f) umorzenie postępowania - 11

 

Uchylone przez Sąd decyzje Kolegium dotyczyły:

- zasiłku stałego z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki,

• przeniesienia odpowiedzialności podatkowej za zaległości podatkowe na nabywcę majątku,

• odmowy uchylenia decyzji w przedmiocie przejęcia od osób fizycznych na własność Skarbu Państwa gospodarstwa rolnego.

 

 

 

 

V. Wnioski wynikające ze statystyki spraw

 

Analiza statystyki spraw pozwala na sformułowanie następujących wniosków:

• Wpływ spraw w roku 2001 utrzymywał się na poziomie roku 2000. Łącznie do Kolegium wpłynęło 1.563 nowych spraw. Przeciętny miesięczny wpływ spraw do Kolegium wynosił więc 130 spraw.

Najwięcej spraw wpłynęło z zakresu pomocy społecznej (449) oraz podatków i opłat lokalnych (324). W porównaniu z rokiem 2000 liczba spraw, jakie wpłynęły do Kolegium z tego zakresu w 2001 roku minimalnie zmniejszyła się (z zakresu pomocy społecznej o 7%, zaś z zakresu podatków i opłat lokalnych o 2 %).

Zwiększył się natomiast, w porównaniu z rokiem 2000, wpływ spraw z zakresu zagospodarowania przestrzennego (o 27%).

• Na poziomie roku 2000 utrzymywał się również wskaźnik skuteczności wnoszonych środków zaskarżenia orzeczeń pierwszoinstancyjnych. Wskaźnik skuteczności odwołań w roku 2001 był nadal wysoki i wynosił 65 %. Oznacza to, że średnio na 100 rozpatrzonych przez Kolegium odwołań od decyzji organów I instancji, 65 decyzji było uchylonych.

• W roku 2001, podobnie jak w latach ubiegłych, udało się utrzymać jednolitość i wysoki poziom orzecznictwa Kolegium. Spośród rozpatrzonych w tym okresie 82 skarg na decyzje Kolegium, NSA uchylił tylko 4 decyzje Kolegium. W jednej ze spraw z zakresu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu NSA stwierdził nieważność decyzji Kolegium.

 

VI. Działalność pozaorzecznicza Kolegium

 

W roku 2001, podobnie jak w latach wcześniejszych, Kolegium na bieżąco służyło pomocą pracownikom urzędów miast i gmin oraz starostw powiatowych z terenu objętego właściwością Kolegium, wyjaśniając wątpliwości interpretacyjne na tle załatwianych spraw.

 

W roku 2001 prezes Kolegium nadal aktywnie uczestniczyła w pracach Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych oraz Zarządu KR SKO. W lutym 2001 r. w siedzibie Kolegium w Piotrkowie Trybunalskim odbyło się posiedzenie Zarządu KR SKO, w którym uczestniczyła Przewodnicząca KR SKO.

 

1. Uwagi końcowe

 

Podobnie jak w latach poprzednich, tak i w 2001 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim osiągnęło wysoki poziom orzecznictwa, o czym świadczy niewielki wskaźnik zaskarżalności oraz skuteczności skarg do NSA na orzeczenia Kolegium.

Na 1493 wydanych w 2001 r. orzeczeń podlegających zaskarżeniu do NSA wniesiono tylko 114 skarg (7,6 %). Niski jest również wskaźnik skuteczności rozpoznanych przez NSA w 2001 r. skarg i wynosi 6 %.

 

W roku 2001, tak jak w roku 2000, Kolegium włączyło się w dyskusję i prace legislacyjne nad nowym modelem sądownictwa administracyjnego. Szczególną rolę w tym zakresie spełnia Krajowa Reprezentacja Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, w pracach której aktywnie uczestniczy prezes Kolegium.

 

Przedstawiając niniejszą informację chciałabym serdecznie podziękować członkom Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim, którzy poza zwykłymi obowiązkami orzeczniczymi opracowali dalszą część informacji, przedstawiając w niej wybrane problemy z orzecznictwa Kolegium. Ta część informacji została opracowana głównie z myślą o pracownikach urzędów miast i gmin oraz starostw powiatowych.

 

 

Piotrków Trybunalski, luty 2002 rok.

 

 

P r e z e s

Samorządowego Kolegium Odwoławczego

w Piotrkowie Trybunalskim

 

mgr Zofia Pabich